Ultrason Nedir?
Ultrason görüntülemesi, organları, yumuşak dokuyu ve kan akımını incelemek için yaygın olarak kullanılan tanı amaçlı bir görüntüleme yöntemidir.
Ultrason, hastanın cildine tutulan bir transdüserden (prob) vücuda gönderilen yüksek frekans ses dalgalarıyla çalışır. Bu yankılar ultrason makinesi tarafından, hastanın yanındaki bir monitörde görülebilen gerçek zamanlı (real time) görüntülere çevrilmektedir.
Görüntü kalitesini iyileştirmek için, transdüserin yerleştirildiği deriye zararsız, kokusuz ve suda çözünen bir jel uygulanmaktadır. Serinlik ve nem hissi veren bu jel inceleme sonunda tamamıyla silinmektedir.
Ultrason incelemesi için hastalardan bir hastane yatağına veya inceleme masasına uzanmaları istenir. Prosedür boyunca transdüserden hafif bir basınç ve titreşim hissetmek normaldir. Oda ışıkları bazen parlamayı azaltmak ve ekranda görüntüleri daha iyi görebilmek için karartılmaktadır. Daha iyi görüntüler elde etmek için bazen vücudun pozisyonunu değiştirmek gerekli olabilmektedir.
Ultrason teknolojisinin hayatımıza girdiği ilk zamanlarda sadece siyah-beyaz görüntü verebilen 2 boyutlu ultrasonlar kullanılıyordu. Günümüzde Doppler, 3 boyutlu, 4 boyutlu ve HD görüntü kalitesinde farklı ultrason çeşitleri mevcuttur.
4 Boyutlu Ultrasonografi
Ultrason, obstetrik ve jinekolojik hastalıkların tanısında kullanılan en yaygın ve en kolay görüntüleme tekniğidir. Kullanıcının yetkinliğine bağlı bir görüntüleme yöntemi olan ultrasonografiyi yapan kişinin deneyimi işlemin kalitesini etkiler.
Ayrıca hastanın vücut yapısı, cerrahi öyküsü ve bebeğin pozisyonu da görüntü kalitesini ve tanı konmasını etkileyebilir. Günümüzde kullanılan kısa süreli ultrasonografi oldukça güvenli bir işlemdir.
2 Boyutlu, 3 Boyutlu ve 4 Boyutlu Ultrasonun Farkları Nelerdir?
2 boyutlu (2D) ultrason (iki boyut: görüntü ve ses) ile, bebeğin cinsiyetine ek olarak, fetal gelişim ve oluşumu değerlendirmek, sendromları ve anormallikleri belirlemek mümkündür.
3 boyutlu (3D) ultrason, sonucu gerçeğe daha yakın hale getiren 2D yönteminin bir evrimidir. Buradaki fark, görüntünün derinlik kazanması ve buna bağlı olarak fetüsün özelliklerinin ayrıntılarını daha rahat görmeyi mümkün kılmasıdır. 2 boyutlu ultrasonda olduğu gibi, üç boyutlu ultrason muayenesi de bebeğin ilk görüntülerini fotoğraf olarak basmanıza olanak tanır.
4 boyutlu (4D) ultrasında ise artık bebeğin rahimdeki hareketli görüntüleri ve sesi bir video gibi gerçek zamanlı olarak izlenebilmektedir. Bu sayede ebeveynler, diğerlerinin yanı sıra ağzı açıp kapama, bacakları oynatma gibi bebeğin tüm vücut hareketlerini görebilirler. 3 boyutlu ultrasondan farklı olarak, 4 boyutlu ultrasonda, görüntüler hareket halinde de yakalanabildiği için bebeğin nasıl hareket ettiği ve hareket sınırlamalarının olup olmadığını daha iyi anlaşılmaktadır.
4 Boyutlu Ultrason ile Hangi Hastalıklar Tespit Edilebilir?
4 boyutlu ultrasonun avantajlarından biri, hamilelik sırasında bazı hastalıkların daha rahat tespit edilebilmesidir.
Örneğin:
- Bebeğin omurgasındaki problemler
- Yarık dudak
- Beyindeki bazı malformasyonlar
- Kalp, bağırsak, böbrek ve akciğerlerdeki sorunlar
- Down sendromu
4 Boyutlu Ultrason Ne Zaman Yapılır?
4 boyutlu ultrason muayenesi için en uygun dönem gebeliğin 26. ve 30. haftaları arasıdır.
4 boyutlu ultrason, çocuğun anne karnındaki hareketini gözlemlemenizi sağlayan ve fotoğraf üretmek yerine çocuğun videosunu çeken bir görüntüleme teknolojisidir. Bu muayene, detaylı fetal morfoloji, fetal yaş tespiti, bebekteki anomalilerin tespiti, yüksek riskli gebeliklerin analizi, bebeğin yapısal sorunlarının tespiti yanında bebeğin mimiklerini, gözlerini açmasını, uzuv hareketlerini görmeyi mümkün kılar. Ayrıca, ana rahmindeki anormal kanama, myomlar, yumurtalık kistleri, plasentanın yeri ve anormalliği ve gebelikteki komplikasyonlar da 4 boyutlu ultrason ile daha rahat tespit edilebilmektedir.
